مسوار – ترکیب، ویژگی‌ها، کاربردها

مسوار

در میان آلیاژهای فلزی که در صنایع مختلف به‌کار می‌روند، مسوار (Pewter) یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال پرکاربردترین آلیاژهاست. این فلز به دلیل قابلیت ذوب آسان، شکل‌پذیری بالا و مقاومت مناسب در برابر خوردگی، هم در صنایع سنتی و هم در کاربردهای مدرن جایگاه ویژه‌ای دارد.

در این مقاله از فولاد مهر سادات به بررسی جامع آلیاژ مسوار، ترکیب شیمیایی، ویژگی‌های مکانیکی، مزایا، کاربردها و قیمت روز آن در بازار آهن ایران می‌پردازیم.

تعریف مسوار (Pewter)

مسوار (Pewter) یک آلیاژ فلزی بر پایه‌ی قلع (Tin) است که معمولاً از ترکیب ۸۵ تا ۹۹ درصد قلع، ۵ تا ۱۰ درصد آنتیموان (Antimony) و حدود ۲ درصد مس (Copper) ساخته می‌شود.
در گذشته از سرب نیز در ترکیب مسوار استفاده می‌شد، اما امروزه به دلایل زیست‌محیطی و ایمنی، سرب از ترکیب آن حذف شده است.

به زبان ساده، مسوار آلیاژی است نرم، شکل‌پذیر، براق و مقاوم در برابر زنگ‌زدگی که در عین حال نقطه ذوب پایینی دارد (حدود 170 تا 230 درجه سانتی‌گراد).
این ویژگی‌ها باعث شده مسوار در صنایع تزئینی، ساخت قطعات خانگی و حتی برخی کاربردهای صنعتی سبک، بسیار محبوب باشد.

ترکیب شیمیایی آلیاژ مسوار

عنصر درصد وزنی عملکرد در آلیاژ
قلع (Sn) 85–99٪ پایه‌ی اصلی آلیاژ، عامل چکش‌خواری و جلای فلزی
آنتیموان (Sb) 5–10٪ افزایش سختی، استحکام و مقاومت در برابر سایش
مس (Cu) حدود 2٪ بهبود استحکام کششی و رسانایی حرارتی

تاریخچه کوتاه

آلیاژ Pewter سابقه‌ای طولانی در تمدن‌های باستانی دارد. مصریان و رومیان از آن برای ساخت ظروف و وسایل تزئینی استفاده می‌کردند. در دوران قرون وسطی، مسوار جایگزینی اقتصادی برای نقره شد و تا قرن نوزدهم در اروپا یکی از آلیاژهای اصلی ساخت ظروف خانگی محسوب می‌شد.

امروزه، این آلیاژ در کنار کاربردهای تزئینی، در صنایع مدرن نیز به‌کار می‌رود — از جمله در قالب‌سازی، تولید قطعات سبک و حتی نمونه‌سازی صنعتی.

ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی

ویژگی مقدار تقریبی توضیح
نقطه ذوب 170 تا 230°C ذوب آسان در مقایسه با فلزات سنگین‌تر
دانسیته 7.3 تا 7.8 g/cm³ چگالی متوسط، مشابه با برنز
سختی برینل (HB) 20 تا 30 قابل تغییر با درصد آنتیموان
رسانایی حرارتی بالا به دلیل وجود مس در ترکیب
مقاومت به خوردگی عالی مناسب برای محیط‌های مرطوب
قابلیت ریخته‌گری و ماشین‌کاری بسیار بالا قابل قالب‌گیری با جزئیات دقیق
ضریب اصطکاک بسیار پایین مناسب برای قطعات لغزنده و تزئینی

مزایای استفاده از مسوار

  • نقطه ذوب پایین → مناسب برای ریخته‌گری با انرژی کم

  • چکش‌خواری و شکل‌پذیری بالا → مناسب برای قالب‌سازی تزئینی

  • مقاومت بالا در برابر سایش و خوردگی

  • سطح براق و زیبا → قابل استفاده در دکور و صنایع خانگی

  • قیمت مناسب و صرفه اقتصادی نسبت به فلزات رنگی دیگر (برنج و برنز)

کاربردهای مسوار

  1. صنایع خانگی و تزئینی

    • ساخت ظروف، مجسمه‌ها، گلدان، قاب و لوستر

    • تولید چوب‌لباسی، قفسه، آویز و پایه‌های فلزی

  2. صنایع فلزی و سبک

    • تولید پین، قفل، اتصالات سبک و قطعات مکانیکی ظریف

    • استفاده در آرماتوربندی سازه‌های سبک و تزئینی

  3. صنایع چمدان‌سازی و بسته‌بندی فلزی

    • استفاده از ورق و مفتول مسوار برای ساخت فریم، باکس و قفل

  4. ریخته‌گری و نمونه‌سازی صنعتی

    • به‌دلیل ذوب آسان، در ساخت قالب‌های اولیه و قطعات تزئینی سبک کاربرد دارد.

  5. صنایع هنری و دکوراتیو

    • مسوار در مجسمه‌سازی و طراحی داخلی به دلیل درخشندگی طبیعی بسیار محبوب است.

قیمت روز مسوار

آلیاژ مسوار معمولاً به‌صورت کیلویی در بازار آهن معامله می‌شود.
عوامل اصلی مؤثر بر قیمت آن عبارت‌اند از:

  • نوسانات نرخ ارز و قیمت جهانی قلع و مس

  • درصد خلوص ترکیب شیمیایی

  • کیفیت تولید و نوع کاربرد (صنعتی یا تزئینی)

  • وضعیت بازار ضایعات فلزی و عرضه کارخانه‌ها

برای اطلاع از قیمت روز مسوار و مشاوره خرید مستقیم از انبار فولاد مهر سادات، می‌توانید با کارشناسان مجموعه تماس بگیرید.

نکات مهم هنگام خرید

  • اطمینان از خلوص آلیاژ و حذف سرب (Lead-Free)

  • بررسی سطح ظاهری برای تشخیص ناخالصی یا اکسید شدن

  • انتخاب نوع آلیاژ (مفتولی، ورقی یا قالبی) متناسب با مصرف

  • استعلام قیمت روز بر اساس وزن و خلوص

جمع‌بندی

مسوار (Pewter) آلیاژی سبک، مقاوم، اقتصادی و بسیار منعطف است که در کنار کاربردهای تزئینی، در صنایع سبک و نیمه‌صنعتی نیز جایگاه دارد. ویژگی‌هایی مانند نقطه ذوب پایین، مقاومت به خوردگی و زیبایی سطحی باعث شده این آلیاژ از گذشته تا امروز در تولیدات خانگی و صنعتی کاربرد گسترده‌ای داشته باشد.

اگر به دنبال خرید آلیاژ مسوار با خلوص بالا و قیمت رقابتی هستید، فولاد مهر سادات با چندین سال سابقه در تأمین انواع آلیاژهای صنعتی و تزئینی، آماده ارائه مشاوره و فروش مستقیم به شماست.

اشتراک گذاری :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *